کارگاه‌های فلزکاری با تولید مداوم مواد زائد مانند تراشه‌های فلزی، گردوغبار قابل احتراق و ذرات معلق در هوا، علاوه بر ایجاد آلایندگی‌های زیاد در محیط، خطرات بسیاری برای کیفیت محصولات، سلامت محیط‌زیست و ایمنی کارکنان ایجاد می‌کنند. برای کاهش آسیب‌ها و افزایش کارایی این محیط‌ها، نظافت کارگاه فلزکاری، از اولویت ویژه برخوردار است. در این رابطه، استفاده از جاروبرقی صنعتی مناسب برای صنایع فلزکاری، نقش مهمی در حفظ ایمنی، تمیزی محیط، تضمین انطباق با مقررات صنعت و ارتقای بهره‌وری دارد.
صنایع فلزکاری چیست؟
فلزکاری، فرایند کار با فلز برای ساخت یا مونتاژ محصولات فلزی است و صنایع فلزکاری، دو بخش جداسازی و خالص‌سازی از دیگر عناصر و شکل دادن بعد از ذوب را شامل می‌شوند. البته علاوه بر شکل دادن فلزات، افزایش استحکام آنها نیز مهم است. در حال حاضر، بیش از ۷۰ درصد فلزات، از سنگ‌ها استخراج شده و پس از جداسازی، در صنایع مختلف استفاده می‌شوند.
بیشتر بخوانید:
جاروبرقی صنعتی در صنایع فلزکاری
صنایع فلزکاری به دلیل بهره‌وری از فلزات و به‌کارگیری گسترده آنها، سازه‌ها و مصنوعات فلزی در مراکز تولیدی، صنعتی و خدماتی، اهمیت ویژه‌ای دارند. یکی از دغدغه‌های صاحبان صنایع فلزکاری، نظافت دقیق و باکیفیت این محیط‌های صنعتی خصوصا به دلیل ماهیت فعالیت آنهاست. جاروبرقی های صنعتی یا مکنده های صنعتی با قدرت و سرعت مکش بالا، از کارآمدترین و موثرترین دستگاه‌های نظافت صنعتی در صنایع فلزکاری محسوب می‌شوند.
جاروبرقی های صنعتی برای از بین بردن زباله‌های ریز، تراشه‌ها، خرده‌ها، پودرها و ذرات فلزی، گردوغبار و آلاینده‌های مایع ناشی از اسپری‌ها، نظافت دستگاه‌ها، قطعات و قالب‌های موجود درکارخانه‌ها و کارگاه‌های فلزکاری، کارآیی و اثربخشی بالایی دارند.
انواع آلاینده‌ها در صنایع فلزکاری
کارخانجات و کارگاه‌های صنایع فلزی، تراشکاری، فرزکاری، ریخته‌گری، جوشکاری، آزمایشگاه‌ها و نیز کارگاه‌های صنایع فلزی دستی یا مصنوعات فلزی مانند قلم کاری، برشکاری، سورا‌خکاری، خمکاری، صافکاری، قیچی‌کاری و… از جمله محیط‌های مرتبط با صنایع فلزکاری هستند که هرکدام آلایندگی خاص خود را دارند.
آلاینده‌ها در صنایع فلزکاری، مواردی مانند گردوغبار، گازهای خنک‌کننده، مواد شیمیایی ناخالص، مواد ریز جلبکی و زباله‌های خرد فلزی را شامل می‌شوند و می‌توانند به افزایش آلودگی آب‌وهوا، تغییر کیفیت خاک و ایجاد مشکلات بهداشتی منجر شوند. همچنین کاهش مصرف منابع طبیعی، مدیریت پسماندها و حفاظت از محیط‌زیست، از جمله چالش‌های صنایع فلزکاری است.
برخی از آلاینده‌های این صنایع با توجه به تعدد و تنوع صنعت فلزکاری و تولید و فرآوری مواد فلزی عبارتند از:
- آلاینده‌های هوا: انتشار گازهای سمی مانند گازهای دی‌اکسیدکربن، مونوکسید کربن و ذرات معلق در هوا
- آلاینده‌های صوتی: مانند تولید نویز و صداهای ناشی از ماشین‌آلات و فرایندهای تولید
- آلاینده‌های شیمیایی: استفاده از مواد شیمیایی مانند اسیدها و بازها
- آلاینده‌های گرمایی: تخلیه گرما به محیط اطراف
- آلاینده‌های جامد: تخلیه ذرات جامد و غبار ناشی از فرایندهای فلزکاری
- آلاینده‌های آبی: دفع آب‌های بازیافت‌نشده از فرایندهای شستشو و خنک‌کاری
- آلاینده‌های رادیواکتیو: انتشار اشعه‌های رادیواکتیو از فرایندهای نیروگاه‌های هسته‌ای
- آب‌های زیرزمینی و سطحی: آلودگی منابع آبی به دلیل دفع آب‌های زائد از فرایندهای شستشو و خنک‌کاری
- پسماندها: تولید پسماندهای صنعتی مختلف که نیاز به مدیریت صحیح دارند.
- انتشار نور و حرارت: تولید تابش نوری یا حرارت اضافی ناشی از فرایندهای صنعتی
چالش‌های نظافتی صنایع فلزکاری
کارگاه‌های صنایع فلزکاری هنگام فعالیت با چالش‌های نظافتی مختلف روبرو می‌شوند. برخی از این چالش‌ها عبارتند از:
- پسماند فلزی مانند دور ریختن قطعات کوچک فلزی یا پرتاب مواد باقی‌مانده و ایجاد مشکلات زیست‌محیطی
- گردوغبار فلزی و لزوم نظافت مستمر
- استفاده از روغن‌ها و چربی‌ها در ماشین‌آلات فلزکاری و آلودگی سطوح
- پاک‌سازی و تعمیر دستگاه‌های فلزکاری به صورت دوره‌ای
- پسماند شیمیایی و امکان ایجاد پسماند خطرناک
- تمیزکاری سطوح فلزی آلودگی‌ها، رسوب و زنگ‌زدگی
- مدیریت فضای کاری و جمع‌آوری و مرتب‌سازی مواد فلزی و ابزارها
- تهویه مناسب و جلوگیری از تجمع گازهای خطرناک
- شستشوی لباس‌های کارگران به طور منظم برای پاک‌سازی از آلودگی‌های مختلف
- مدیریت ایمنی و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی برای پیشگیری از سوانح
کاربردهای جاروبرقی صنعتی در صنایع فلزکاری
کاربردهای جاروبرقی صنعتی، متناسب با انواع صنایع فلزکاری و شرایط محیطی، متفاوت است. در زیر، ۱۰ کاربرد اصلی جاروبرقی در صنعت فلزکاری ارائه شده است:
- پاک‌سازی خرده‌ها و پودرهای فلزی از سطوح
- جمع‌آوری اسپری‌ها و مایعاتی که در فرایندهای فلزکاری ایجاد می‌شوند.
- تمیزکاری ایمن دستگاه‌ها و تجهیزات باقی‌مانده
- پاک‌سازی ابزار و اقلام کارگاهی مانند قالب‌ها و قطعات از ذرات فلزی
- جلوگیری از تجمع ذرات فلزی و گردوغبار که ممکن است به دستگاه‌ها آسیب برسانند.
- تمیزکاری ایمن محیط‌های کاری و کنترل آلاینده‌های هوا
- پاک‌سازی فضاهای بزرگ و پهناور در کارگاه‌ها و کارخانه‌های فلزکاری
- از بین بردن ذرات غیرفلزی مختلط با فلزات که ممکن است اثرات نامطلوب داشته باشند.
- جلوگیری از ایجاد انفجار و خطرات حریق با تخلیه و پاک‌سازی مواد قابل اشتعال
- بهبود شرایط بهداشتی و ایجاد محیط کاری بهتر برای کارکنان
ویژگی های جاروبرقی صنعتی مناسب برای صنایع فلزکاری
مهم‌ترین ویژگی‌های جاروبرقی صنعتی برای نظافت کارگاه فلزکاری را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- مقاومت در برابر شرایط سخت کارگاهی مانند گردوغبار فلزات، خراشیدگی و ضربه
- ظرفیت مکش بالا برای جمع‌آوری گردوغبار فلزات و ضایعات فلزی
- سیستم فیلتراسیون قوی برای جلوگیری از انتشار ذرات معلق در هوا و گردوغبار بازگشتی به محیط
- قابلیت کارکرد پیوسته، کار مداوم و بدون وقفه در کارگاه های فلزکاری برای کارایی بیشتر
- مخزن بزرگ برای جمع‌آوری مواد جامد
- قابلیت حرکت آسان برای دسترسی به قسمت‌های مختلف در کارگاه های فلزکاری بزرگ
- قابلیت تطبیق با مواد مختلف مانند جمع‌آوری مواد خاص از جمله ریزگردها
- سیستم کنترل مناسب برای کمترین مصرف انرژی به منظور کاهش هزینه‌ها
سایر ویژگی‌های جاروبرقی در صنعت فلزکاری عبارتند از: قدرت جذب رطوبت و روغن‌ها، ساختار محکم در برابر ضربه، دارا بودن گواهینامه‌های بهداشتی و ایمنی، سیستم خنک‌کننده برای جلوگیری از افزایش دما، قابلیت تنظیم میزان مکش برای انواع سطوح فلزی، قابلیت حمل‌ونقل آسان، برخورداری از تکنولوژی ضدالکتریسیته ساکن، برخورداری از لوله‌ها و متعلقات مناسب برای دسترسی به مکان‌های دشوار، عمر طولانی و دوام در شرایط صنعتی سخت، امکان تعویض قطعات و قابلیت تعمیر، مجهز به مکانیسم‌های ایمنی برای جلوگیری از آتش‌سوزی، سازگاری با محیط‌زیست، داشتن موتور کم‌صدا و کاهش اختلال در محیط کار.
انواع جاروبرقی صنعتی مناسب برای صنعت فلزکاری
برای نظافت کارگاه فلزکاری، غالبا از جاروبرقی های صنعتی با سرعت مکش بالا و مکنده های قدرتمند و جاروهای مقاوم در برابر ذرات فلزی استفاده می‌شود. برخی از انواع جاروبرقی در صنعت فلزکاری عبارتند از:
- جاروبرقی های خشک (جامد): این جاروبرقی ها برای جمع‌آوری مواد خشک مانند تراشکاری‌های فلزی و پودرهای ریز استفاده می‌شوند.
- جاروبرقی های تر (مایع): این جاروبرقی های صنعتی برای مدیریت پسماندهای مایع مانند مایعات آلوده به روغن، روغن‌ها و مشتقات حفاری کاربرد دارند.
- جاروبرقی های آب و خاک (جامدات و مایعات): این جاروبرقی های صنعتی که قابلیت جمع‌آوری زباله‌های خشک و مرطوب را دارند، به طور خاص برای جداسازی تراشه‌ها و مایعات طراحی شده‌اند و اجازه می‌دهند مواد مفید، بازیابی و دوباره استفاده شوند. ویژگی تمیزکنندگی همزمان ذرات جامد و مایع، استفاده از این جاروبرقی در صنعت فلزکاری را که با مخلوطی از مواد و ضایعات سروکار دارند، ایده‌آل می‌سازد.
- جاروهای فیلترشده با HEPA: جاروهای صنعتی با فیلتر هپا (HEPA) برای جذب ذرات ریز، از جمله گردوغبار فیبر کربنی که در فرایند برش ایجاد می‌شود، طراحی شده‌اند. این جاروبرقی ها برای کارگاه‌های فلزکاری که با پودرهای ریز سروکار دارند و نیازمند کنترل‌های سختگیرانه هستند، مفیدند.
- جاروبرقی های دائم‌کار: این جاروبرقی های صنعتی به منظور عملکرد سنگین و پیوسته طراحی شده‌اند و برای جوشکاری خودکار در مقیاس بزرگ، ماشین‌کاری فیبر کربن و سایر فرایندهای فلزکاری دستکاری‌شده که مقدار قابل توجهی ضایعات ایجاد می‌کنند، گزینه مناسبی هستند.
- جاروبرقی های صنعتی با فیلترهای مقاوم: انتخاب جاروبرقی‌هایی با فیلترهای مقاوم در برابر ذرات، تراشه‌ها و پودرهای فلزی، از ورود ذرات به داخل موتور جارو و آسیب‌رسانی به آن جلوگیری می‌کند.
- جاروبرقی های مقاوم در برابر شرایط سخت: به دلیل وجود شرایط خاص و ماهیت این فضاها، انتخاب جاروبرقی صنعتی که دارای ساختار و مواد مقاوم در برابر ضربه، حرارت و شرایط سخت باشند، موثر است.
- جاروبرقی های دارای مکنده قوی: در کارگاه‌های فلزکاری، گردوغبار ناشی از فلزات به دلیل سنگینی و توده‌های بزرگ وجود دارد. جاروبرقی های دارای مکش قوی با کارایی بالا با این نوع ذرات مقابله می‌کنند.
البته قبل از انتخاب و خرید یکی از انواع جاروبرقی صنعتی، ابتدا نیازها، چالش‌ها و آلاینده‌های کارگاه فلزکاری را بررسی و با توجه به نیاز، مدل مناسب را انتخاب کنید. مثلا جاروبرقی صنعتی مدل Planet200 با مکنده سه‌موتوره صنعتی ساخت کمپانی IPC Soteco ایتالیا، قادر به مکش مواد جامد و مایع یا جرم حجمی متفاوت و دارای سه عدد الکتروموتور تک‌فاز تقویت‌شده است. این مکنده صنعتی در کارهای صنعتی سنگین و نیمه‌سنگین مانند صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد و… کاربرد دارد.
در این زمینه، شرکت‌های ارائه‌دهنده تجهیزات نظافت صنعتی مانند آوین صنعت، با مشاوره تخصصی درباره جاروبرقی در صنعت فلزکاری کمک می‌کنند تا مناسب‌ترین گزینه را از نظر کیفیت، قیمت، برند و خدمات پس از فروش انتخاب کنید.
سوالات متداول
انواع آلاینده های کارگاه های فلزکاری کدامند؟
آلاینده‌های هوا، آلاینده‌های صوتی، آلاینده‌های شیمیایی، آلاینده‌های گرمایی، آلاینده‌های جامد، آلاینده‌های آبی بازیافت‌نشده، آلاینده‌های رادیواکتیو، آب‌های زیرزمینی و سطحی، پسماندها، انتشار نور و حرارت.
مهم‌ترین ویژگی‌های جاروبرقی در صنعت فلزکاری کدامند؟
مقاومت در برابر شرایط سخت کارگاهی، ظرفیت مکش بالا، سیستم فیلتراسیون قوی، قابلیت کارکرد پیوسته، مخزن بزرگ، قابلیت حرکت آسان برای دسترسی به قسمت‌های مختلف، قابلیت تطبیق با مواد خاص مانند جمع‌آوری ریزگردها، سیستم کنترل مناسب برای کمترین مصرف انرژی.
نقش جاروبرقی های دائم‌کار در کارگاه های فلزکاری چیست؟
این جاروبرقی های صنعتی به منظور عملکرد سنگین و پیوسته طراحی شده‌اند و برای جوشکاری خودکار در مقیاس بزرگ، ماشین‌کاری فیبر کربن و سایر فرایندهای فلزکاری دستکاری‌شده که ضایعات قابل توجه ایجاد می‌کنند، گزینه مناسبی هستند.